Patrick, Apostel van Ierland

In het jaar 387 werd hij geboren in een dorp in Groot-Brittannië, dat hijzelf ‘Bonaven Taberniae’ noemt. Waarschijnlijk gaat het om Killpatrick in Schotland. Zijn grootvader was priester, zijn vader een diaken, die afkomstig was uit Rome en huwde met een Frankische vrouw.

Op 16-jarige leeftijd wordt Patrick door een Ierse koning, die op rooftocht was, gevangen genomen. Op die wijze wordt hij slaaf bij een zekere Miliac, waar hij de schapen moest hoeden. Ofschoon weinig godsdienstig, worden de ogen van de jongeling tijdens de ellende van de slavernij geopend en leert hij de wonderbare grootheid van Gods wetten kennen. Elke morgen, ook bij slecht weer, staat hij vroeg op om de dageraad te begroeten met zijn gebeden.

Na 6 jaar slavernij hoort hij, ’s nachts, een stem, die hem vertelt: “Gij hebt genoeg gevast. Spoedig keert gij naar uw land terug, er ligt immers een schip klaar.” Patrick heeft het volste vertrouwen in deze stem en vlucht, dwars doorheen het land, naar de kust, waar in de haven een schip te wachten ligt, dat koers zet naar Noord-Schotland. Het land blijkt echter geheel verwoest. Na een maand rondzwerven, waarbij de bemanning de eigen koopwaar moet opeten, teneinde niet van de honger om te komen, daagt de kapitein Patrick uit: “Christen, als gij toch zo’n machtige God hebt, kunt gij dan niet zorgen, dat wij niet de hongerdood sterven?” Tijdens het gebed van Patrick stormt een kudde varkens door het struikgewas. Vele dieren kunnen worden gegrepen en geslacht, waardoor de voorraad op wonderlijke wijze wordt aangevuld. Op 22-jarige leeftijd komt Patrick thuis, maar hij wordt opnemen gevangen genomen, ditmaal door de Franken. Ditmaal duurt de gevangenschap slechts 2 maanden.

In een droom hoort Patrick hoe uit Ierland om hem geroepen wordt. Het land kreunt immers onder de duisternis van de dwaalleer. Patrick stelt zich echter in het jaar 418 onder de leiding van de heilige bisschop Germanus van Auxerre, met wie hij 10 jaar later, in het gezelschap van Lupus, afreist naar Engeland om er het Pelagianisme te bestrijden. Vanuit Rome komt het bericht dat hij naar Ierland zal gestuurd worden, hij beheerst immers de Ierse taal, door zijn jarenlange slavernij. Meteen laait het protest op: Moet zo’n talentvol iemand zich begraven bij barbaarse inboorlingen? Op allerlei wijzen proberen zijn vrienden Patrick’s wijding te verhinderen, maar niets baat. Hij wordt tot bisschop gewijd en in 432 komt hij aan in Ierland. Zijn krachtige en innemende persoonlijkheid boezemt de mensen vertrouwen in. Dat blijkt ook uit zijn eerste Paasviering, die samenvalt met de vergadering van de stamhoofden. Bij die gelegenheid mag 3 dagen lang geen vuur worden ontstoken, tot het nieuw gewijde ‘lentevuur’ wordt aangestoken. Tijdens deze letterlijk donkere dagen blijft echter in de tent van Patrick het vuur wel branden. Verontwaardigd zoeken de stamhoofden Patrick op. Patrick weet hen echter zo te overtuigen dat sommigen zich meteen te bekeren. Hem wordt ook toestemming verleend om ongehinderd te kunnen preken. Het is bij die gelegenheid dat hij, sprekend over de Heilige Drie-Eenheid, een klaverblaadje plukt om het mysterie te illustreren. Sindsdien is de ‘shamrock’ zijn symbool en het symbool van Ierland geworden.

Op die wijze sticht hij jarenlang kolonies van Christenen, waarvoor hij ook priesters wijdt. Hij gebruikt daarbij de eerbied van de bevolking voor de cultuur, die hij belichaamt. Aan stamhoofden biedt hij geschenken aan en hij neemt talentvolle zonen mee, met de belofte hen een goede opvoeding te geven.

Op het einde van zijn leven schrijf hij zijn levensverhaal. Hij heeft elke provincie in Ierland bezocht, het gehele land is nu haast Christen en de kerkelijke verhoudingen zijn in een duidelijke organisatie vastgelegd. Op 78-jarige leeftijd sterft hij na een ongelooflijk werkzaam leven. Vanuit het gehele land komen monniken en priesters naar zijn sterfbed om hem de laatste eer te bewijzen. Dag en nacht gaan de Diensten door, waarbij er zoveel kaarsen worden gebrand, dat ‘het lijkt alsof de zon niet onderging.’

Patrick, ‘de edele’, liet het Geloof in Ierland zo diep wortelen, dat nog eeuwen lang Ierse missionarissen over geheel Europa uittrokken om er Christus te prediken.

Troparion t.3

Heilige Hiërarch Patrick, * wonderdoener en gelijke van de apostelen, * verlichter van het Ierse land, * bid tot de barmhartige God, ** dat Hij de vergeving der zonden moge schenken aan onze zielen. .

Kondakion t.7

Gij waart waarlijk een mensenvisser. * Gij hebt de netten van het Evangelie uitgeworpen * om de heidenen binnen te brengen in het Koninkrijk van Christus. * Gij hebt de heidenen, die kwijnden in de duisternis van de afgoderij, * door de doop verlicht en hen tot kinderen gemaakt van de levende God. * Wij smeken u, heilige Hiërarch Patrick, onze Vader: ** “Spreek ten beste voor ons, die uw heilige gedachtenis vieren.” .