Theodorus van Canterbury

Theodorus werd in Tarsus, de stad van Paulus, geboren en werd monnik. Hij leefde echter in Rome, waar hij omwille van zijn ernstige levenswijze en zijn geleerdheid ‘De Filosoof’ werd genoemd. Op 66-jarige leeftijd werd hij, samen met Adrianus, Arfikaan en abt van een klooster te Napels, en met Benedictus Biscop, een edelman uit Northumbrië die eveneens te Rome verbleef, uitgekozen door de Paus om de vacante bisschopstroon te Canterbury in te nemen.

Na een erg moeizame reis door Frankrijk wist het internationale gezelschap de verdeeldheid binnen de Engelse Kerk op te heffen en ook de onderlinge vetes tussen de verschillende prinsen bij te leggen. De nederigheid van beide monniken stak schril af tegen de hooghartigheid van de Romeinse prelaten, die telkens faalden in het poging de kerkvrede in Engeland te herstellen. Theodorus en Adrianus, zijn helper, raadden de gezinshoofden aan elke dag het Onze Vader en de Geloofsbelijdenis samen te bidden.

Theodorus voerde het Gregoriaans in over geheel Engeland en zorgde hierbij ook voor zangleraren. Hij vermeerderde ook het aantal bisdommen door te uitgestrekte diocesen te verdelen? Ondanks hevig verzet uit Rome slaagde Theodorus er verder in de Romeine bisschop Wilfrid af te zetten: zijn hautaine houding was de oorzaak geweest van flink wat heibel en scheuringen binnen de Kerk.

Tijdens het jaar 686 kwam het tussen beide bisschoppen tot een verzoening. Wilfrid kreeg het diocees York toebedeeld. Ondertussen hadden Theodorus en Adrianus de abdij van Canterbury tot een brandpunt gemaakt van geestelijk en wetenschappelijk leven. Enthousiaste studenten kregen van deze beide monniken niet alleen onderricht in de Heilige Schrift, maar ook in astronomie en wiskunde, Grieks en Latijn. Hierdoor werd Engeland al spoedig een intellectueel centrum dat Ierland en Italië naar de kroon stak. Geen wonder dat Beda Venerabilis in zijn kroniek zeer enthousiast over deze periode schrijft. Ten gevolge van deze activiteit werd de Engelse Kerk langzamerhand zelfstandig: Theodorus zou de laatste buitenlandse prelaat zijn, de missiekerk van vroeger was thans een landkerk geworden.

Theodorus stierf in het jaar 690, op 88-jarige leeftijd. Niemand had ooit meer betekend voor de intellectuele ontwikkeling van de Engelse clerus, noch voor het vredevol samenleven van de verschillende Angelsaksische dynastieën. Daarom wordt deze Griekse monnik terecht gerekend onder de stichters van de Engelse Kerk en de Engelse natie, waarvan een eeuw vroeger het eerste zaad was geplant door de Romeinse monnik Augustinus.

Theodorus werd, naar eigen wens, begraven in zijn monnikspij, en niet in zijn bisschopsgewaad.