Lambertus van Maastricht

Lambertus werd geboren tijdens het jaar 637 in een invloedrijke familie te Maastricht. Hij werd opgevoed door Landoaldus en zijn oom Theodardus, Bisschop van Maastricht. Toen deze laatste in het jaar 670 stierf, werd Lambertus zijn opvolger. Hij was immers gekend als een opvallend bekwame en erg wijze jongeman, beminnelijk in de omgang, welbespraakt en zeer toegankelijk. Rein in gedachten en in handelen, houdt hij van lezen en gedraagt hij zich erg bescheiden. Als bisschop genoot hij de gunst van Koning Childerik II. Toen deze echter werd vermoord, werd Lambertus door de hofmeier, Ebroin, verbannen naar het klooster van Stavelot, waar hij leefde onder strenge ascese en strikte gehoorzaamheid.
Kenmerkend is het volgende verhaal. Tijdens een winternacht stond Lambertus op in de gemeenschappelijke slaapzaal om, zoals steeds, te gaan bidden. Hij liet echter zijn sandaal vallen, waardoor de abt uit zijn slaap werd opgeschrikt. Hij gebood de lawaaimaker dan maar buiten bij het kruisbeeld op de binnenplaats te gaan bidden. ’s Anderendaags werd de oud-bisschop binnengebracht, verstijfd van de koude, op blote voeten en zijn haren kleed bedekt met sneeuw.
Tijdens het jaar 681 werd Ebroin op zijn beurt vermoord en werd Pepijn van Herstal hofmeier. Hij herinstalleerde Lambertus in het bisschopspaleis van Maastricht. Vanaf dat ogenblik richtte Lambertus zijn aandacht op de Kempen en Noord-Brabant om het Evangelie te verkondigen. Door zijn vriendelijk en doortastend optreden wist Lambertus de harten voor zichzelf, de zielen voor Christus en de mensen voor de Doop te winnen. Er werden kerken gebouwd en priesters gewijd. Zijn werkterrein strekte zich in het zuiden uit tot Mechelen, waar hij een Kerk, gewijd aan de Moeder Gods, bouwde, en in het noorden tot aan Friesland, waardoor hij vriendschap sloot met Willibrordus, die toen nog geen bisschop was.
Op een avond werden de landerijen van Lambertus door rovers bezocht. Twee neven van Lambertus doodden de indringers. Wat later, tijdens het jaar 709, was Lambertus met deze neven op bezoek in het toen nog onbekende stadje Luik. Na het nachtelijke gebed en het zingen van de Metten werden ze overvallen door moordenaars, die de moord op de rovers wilden wreken. Lambertus werd gedood door een lansstoot. Andere bronnen vermelden een andere reden voor de moord. Het zou een vergelding zijn voor het niet dulden van de tweede relatie van Pepijn van Herstal met zijn tweede vrouw Alpaida.
Lambertus was 78 jaar oud, toen hij werd vermoord. Hij werd te Maastricht begraven. Toen echter Hubertus, Lambertus’ opvolger, de bisschopszetel van Maastricht naar Luik verhuisde, werden de relieken naar het kerkje van Luik overgebracht, waardoor het stadje ook zijn heilige had. Bij zijn graf gebeurden vele wonderen. Zijn roem verspreidde zich snel over de wijde omgeving. Ruim 150 kerken in België, Nederland, Duitsland, Oostenrijk, Frankrijk, Italië en Scandinavië werden aan hem gewijd. Luik groeide uit tot een heuse en bekende stad. Het centrale plein heet nog steeds ‘Place Saint Lambert’.

Troparion t.6

Met een lans werd uw hart doorstoken, * toen gij uw armen in kruisvorm had opgeheven in gebed, * Heilige Hieromartelaar Lambertus. * Zo hebt gij als een nieuwe Mozes * het geestelijk Amalek verslagen, * die uw kudde onophoudelijk de oorlog verklaarde. * Kruisig nu ons vlees aan de vreze des Heren * en doorwond ons hart met de liefde tot Christus. * Bid onophoudelijk voor uw volk dat in nood is * en tem het oproer dat in ons woedt, * Heilige Hieromartelaar, ** door het machtige vredeswapen van het Kruis.

Kondakion t.8

De Geest der Wijsheid rustte op u, Heilige Lambertus, * en de genade der deemoed glansde op uw verheven gelaat. * Smeek zonder ophouden tot de Vorst van de Vrede * om ons de ootmoed te leren, * die ons hart doet opglanzen in vrede, * zodat wij jubelend tot u kunnen zingen: ** “Verheug U, Lambertus, Bisschop en Martelaar des Heren.”