Justinos de Filosoof en zijn Gezellen

Justinos werd geboren uit Griekse ouders in het dorpje Shechem (Samaria), dat later, in het jaar 150 na Chr., “Nablus” genoemd werd. Hij zocht ijverig naar wijsheid bij de filosofen. Eerst bij de Stoicijnen, nadien bij de Peripateten en de Pythagorianen, tenslotte bij de Platonisten. Ofschoon de filosofie van Plato hem niet ten volle bevredigde, bleef hij deze stroming het langst volgen. Hij had immers niets anders dat hem méér boeide. Door Gods voorzienigheid ontmoette een eerbiedwaardige ouderling Justinos en hij bracht hem in verwarring inzake de leer van Plato. Hij waarschuwde Justinos bovendien dat mens de waarheid omtrent God niet kàn kennen, tenzij God hem deze Zelf openbaart en dat God de waarheid omtrent Hemzelf openbaarde in de boeken van de Heilige Schrift. Justinos begon de Bijbel te lezen en werd een werkelijk overtuigde Christen. Toch wenste hij niet gedoopt te worden of een Christen genoemd te worden, tot hij persoonlijk overtuigd was van de onwaarheid van alle beschuldigingen, die de heidenen tegen de Christenen opperden. Toen hij, in een mantel van een wijsgeer, Rome bereikte, kreeg hij er, naast een groot respect, ook een groot aantal volgelingen. Hij was er getuige van de marteldood van de H. Ptolemeos en de H. Lucianus. Het gruwelijk folteren van onschuldige Christenen zette hem ertoe aan een Apologie (Verdediging) voor de Christenen, alsook de Christelijke leer, neer te schrijven en hij presenteerde dit werkschrift aan keizer Antoninus en de Senaat. Met zorg en aandacht nam de keizer de Apologie door en gaf het bevel de vervolging van de Christenen te staken. Justinos kopieerde het keizerlijke decreet en reisde door Azië, waar hij, dank zij het decreet, vele vervolgde Christenen het leven redde. Naderhand keerde hij naar Rome terug. Onder keizer Marcus Aurelius brak opnieuw een vervolging uit en weer schreef Justinos een Apologie, die hij de keizer toestuurde. Crescens, een wijsgeer van bedenkelijke aard en een cynicus, beschuldigde hem uit naijver een Christen te zijn, Justinos had hem immers in alle debatten overwonnen. Justinos belandde in de gevangenis. Crescens zag de kans schoon om definitief met zijn rivaal af te rekenen. Hij verlangde hem te doden en vreesde dat hij (Justinos) voor een rechtbank zichzelf kon rechtvaardigen. Op een of andere wijze slaagde hij erin Justinos in zijn cel te vergiftigen. Met hem stierven ook nog Chariton, Charita, Evelpiste, Hiërax, Peon, Valerianus en nog een andere Justinus. Zo eindigde in 166 na Chr. het aardse leven van deze grote verdediger van het Christelijk Geloof, die woning nam in de gezegende eeuwigheid.

Kondakion t.4

Door de wijsheid van uw goddelijk woord * zijt gij Gods Kerk tot sieraad geweest. * En door de glans van uw heilig leven * hebt gij heel de wereld verlicht. * Door het vergieten van uw bloed om Christus * hebt gij de overwinningskrans ontvangen. * Nu staat gij met de Engelen * vóór Gods Aangezicht ** om onophoudelijk voor ons allen te bidden.